Akdeniz insanının sağlığına sağlık, ömrüne ömür, güzelliğine güzellik katan en önemli unsur olan zeytinyağından bahsedeceğiz. Ancak bu bahsedeceğimiz ürün tamamen organik zeytinyağı! Peki, bu doğal zeytinyağı nedir?
Günümüzde şehirlerin büyümesiyle birlikte birçok zeytinlik, yerleşim alanlarının içinde veya yakınında kalmıştır. Hava kirliliği, atık sular, elektrik hatları ve benzeri sebepler ise ürünlerin kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Yani organik zeytinyağı kalitesi bu nedenlerle bozulmaktadır. Bir zeytinyağının organik olabilmesi için yağın elde edildiği zeytin çiftliğinin yerleşim alanlarından, atık sahalarından, sanayi bölgelerinden ve hatta yüksek gerilim hatlarından uzak olması, zeytin yetiştiriciliğinde tarım ilacı, inorganik gübre vb. kullanılmaması gerekmektedir.
İlginizi çekebilir: Zeytinyağının Tarihçesi, Zeytinyağı Yapımı ve Zeytinyağı Çeşitleri
Organik Zeytinyağı Faydaları Nelerdir?
Organik yağı kullanan ve tüketen insanların diğer insanlara göre daha sağlıklı ve uzun ömürlü oldukları kanıtlanmıştır. Birçok derde deva olan ve sofralarımızdan eksik olmayan zeytinyağının faydalarını biliyor musunuz? Öyleyse, organik zeytinyağı faydaları nelerdir 20 maddede kısaca göz atalım.
- Organik zeytinyağı kilo vermeyi kolaylaştırır.
- Metabolizmanın hızlanmasını sağlar.
- Sindirimi kolaylaştırır.
- Cilt sağlığını korur.
- Kalp sağlığını korur.
- Yaşlanmayı geciktirir, gençleştirir.
- Safra taşlarını önler.
- Hücre duvarlarını güçlendirir.
- Kanser riskini azaltır.
- Kandaki kötü kolestrol seviyesini düşürür.
- Kemik yapısını geliştirir.
- Beyin gelişimini hızlandırır.
- Mükemmel bir E vitamini kaynağıdır.
- Bağırsak hareketlerini geliştirir.
- Son derece iyi bir nemlendiricidir.
- Cildi iltihaplanmadan, akneden, cilt kanserinden korur.
- Topuk çatlaklarının tedavisinde kullanılır.
- Saç sağlığı için faydalıdır.
- Meme kanserini önlemeye yardımcı olur.
- Hipertansiyonu dengeler.
Kaliteli Zeytinyağı Nasıl Anlaşılır?
Deyimde de söylendiği gibi, bir zeytinyağı suya karıştırıldığında su yüzeyine çıkıyorsa bu hakiki zeytinyağı olduğunu gösterir. Hakiki olduğunu anlamanın bir diğer yolu dondurma yöntemidir. Zeytinyağı buzdolabına konulduğunda donar. Eğer zeytinyağının tadına bakmak isterseniz bir çay kaşığı ile ağzınıza aldığınızda bir nebze genzini yakar. Kokusu ise meyvemsidir, yani zeytin kokar. Zeytinyağı üzerinde boya benzeri bir koku var ise bu oksitlendiğini gösterir. Organik zeytinyağı olduğunu anlamanın bir başka yolu da tuz ruhu kullanılarak yapılır. Tuz ruhu ile zeytinyağı karıştırdığımızda renginde değişiklik oluyorsa bu, onun birçok katkı maddesi eklenmiş bir zeytinyağı olduğunu gösterir, yani organik zeytinyağı değildir. Eğer renginde bir değişiklik olmuyorsa bu da doğal zeytinyağı olduğuna işaret eder.
Zeytinyağı Nasıl Üretilir?
Kahvaltı sofralarımızda kekik ile tatlandırılmış ve ekmek batırılarak yenen zeytinyağının kokusunun güzelliği ve yağın lezzeti zeytinyağı oluşundan ileri gelir. Peki bu noktada organik olması için hangi şartlar gerekir, organik zeytinyağı nasıl üretilir?
Organik zeytinyağı üretimi için en önemli unsur zeytindir. Organik zeytin için şu noktalara dikkat edilmelidir:
- Laboratuvar ortamında üretilmiş ilaçlar ve kimyasal maddeler kullanılmamalıdır. Zeytin ağacı dikilen arazide son 10 yıldır kimyasal ilaç kullanılmamış olması ve bu maddelerle tarım yapılmamış olması gerekir.Zeytin ağacının etrafındaki tarım arazilerinde de ilaçlı tarım yapılmamalıdır.
- Yem katkı maddelerine yer verilmemelidir.
- Suni gübreler yerine hayvan gübresi kullanılmalıdır.
- Genetik yapısı değiştirilmiş tohumlar kullanılmamalıdır.
- Zeytin ağacı mümkün olduğunca şehir hayatından uzak yerlerde yetiştirilmelidir.
- Sinek, böcek gibi zararlılar için ilaç yerine doğal yöntemler kullanılmalıdır.
- Ağaçların altındaki yabancı otlar ilaçlanmamalı, bunun yerine sökülerek kökten çıkarılmalıdır.
Bu ilkelere uyularak yetiştirilen bir zeytin ağacından organik zeytinyağı elde etmek mümkündür. Zeytin ağaçlarından toplanan meyveler, zeytinyağı üretiminde en önemli aşamalardan biridir. Çünkü meyvenin kalitesi zeytinyağı kalitesini de doğrudan etkileyecektir.
İlginizi çekebilir: Doğal Zeytinyağı Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Organik Zeytinyağı Nasıl Yapılır?
Hasat döneminde zeytinler toplanır. Toplanan zeytinler ne kadar kısa sürede işlenirse o kadar güzel zeytinyağı elde edilir. İlk olarak toplanan zeytinler temizlenir, içindeki yabancı maddeler, yaprak, dal gibi diğer kısımlar ayıklanır. Sonra kırma işlemine başlanır. Kırma işlemi taş değirmende ya da metal kazanlarda yapılabilir. Kırma işlemi metal kazanda yapılırsa zeytinyağı rengi daha yeşil olur. Bu yüzden bu yöntem pek tercih edilmeyen bir yöntemdir. Kırma işlemi sırasında yağ zerrecikleri de ortaya çıkar. İşlem devam ettikçe zeytin, akışkan bir hal alır. İkinci adım ise yoğurma işlemidir. Zeytin iyice ezilerek hamur haline getirilir. Bu durumda zeytinin akışkanlığı artar. Geleneksel yöntemlerle hamurlaştırma taş değirmende açık şekilde yapılır. Zeytinler dik şekilde sıralanan silindir taşlar arasında ezilerek soğuk sıkım zeytinyağı elde edilmiş olur. Ancak açık şekilde yapılması işlem süresini uzatır ve zararlı maddeler açığa çıkabilir. Bu da zeytinyağının asitli olmasına neden olabilir. Zira, zeytinyağı için asit miktarı çok önemlidir. Çok asitli zeytinyağı tercih edilmez. Modern yöntemlerle hamurlaştırma işlemi kapalı kazanlarda yapılır. Zeytinlerin sıcaklığı 27 derecenin altında ise soğuk sıkım zeytinyağı elde edilir. Aksine, ısıl işlem uygulandıysa sıcak sıkım uygulanmış demektir.
Zeytinyağı hamurlaştıktan sonra bekletilirse yağ üste çıkar, su ve posa alta iner. Üstteki yağ soğuk sıkımdır. Isıl işlem uygulanırsa su buharlaşır ve yağ kalır. Isıl işlem, zeytinyağı üretiminde değerinin düşmesine ve faydalarının azalmasına neden olabilir. Soğuk sıkım zeytinyağı daha ve faydalıdır.
Organik zeytinyağı üretiminde son aşama filtrelemedir. Bu işlemle, zeytinyağının duru bir görünüm kazanması amaçlanır. Bir nevi sürme işlemidir. Zeytinyağı ve posası birbirinden ayrılır. Laboratuvar ve tadım aşamasından sonra zeytinyağı kullanıma hazırdır.
Organik Zeytinyağı Hangi Zeytinlerden Üretilir?
Organik zeytinyağı, erken hasat edilen zeytinlerden üretilir. Erken hasat yağda daha fazla besin değeri (fenolik bileşenler ve antioksidanlar) bulunur. Bu nedenle daha aromatik ve keskin karakterli bir yağdır. Erken hasat döneminde 7-8 kg zeytinden 1 litre zeytinyağı üretilir. Zeytinlerin karardığı dönemde yapılan hasatta ise ortalama 4 kg zeytinden 1 litre zeytinyağı üretilmektedir. Kaliteli ve organik zeytinyağı, rengi mat zeytin yerine parlak ve canlı zeytinden elde edilir. Zeytinin tadına bakıldığında acı ise bu tam olgunlaşmadığına işaret etse de doğal olduğu anlamına gelir.
İlginizi çekebilir: Zeytinyağı Asit Oranı Nedir? Hangi Aralıklarda Olmalıdır?